OAT ALGEMEEN (1)
Hierna beschrijf ik een algemeen raamwerk voor de aanpak van je OAT examens op hoofdlijnen.
Stap 1. Lees de casus
Lees de hele casus rustig door. Laat de casus doordringen. Analyseer nog niet maar probeer je een beeld te vormen van het bedrijf. Ken je het ? Herken je het ? Neem de tijd !
Stap 2. Lees de jaarstukken
Lees de balans en resultatenrekening door. Kijk naar een paar vaste criteria. Wat zijn de grootste balansposten. Immateriële vaste activa ? Materiële vaste activa ? Of voorraad ? Hoe zit het met liquiditeit ? Wat is de solvabiliteit. En de schuldpositie ? Wat is het resultaat (procentueel) ? Hoe ontwikkeld zich het eigen vermogen, de omzet en het resultaat ?
Het helpt ook bij je beeldvorming. Gaat het goed met het bedrijf of niet ? Bij het bepalen van de risico's en wellicht zelfs de controlerichting heb je dit beeld nodig.
Doe je dit goed, heb je meteen vraag 1 al te pakken.
Stap 3. (Standaard) indeling
Elke casus kent een standaardindeling.
- Historie (wat is het voor bedrijf ? Herken je het bedrijf ?)
- Strategische informatie (Missie, Visie, Doelen. Strategie. Je vindt hier de basis voor KSF/PI vragen en COSO vragen).
- Wat doen ze : de processen. De diepgang van de procesbeschrijving verraad de vraagstelling vaak al. Je vindt hier "het verhaal" waar je voor AO (procesbeschrijving !) alleen nog "maar" wie/wat/hoe aan hoeft toe te voegen.
- De accountant. Dit gedeelte beschrijft assistent accountants die van alles ontdekken (o.a. fraude) of discussies met de accountant over een bepaalde weergave in de jaarrekening. Hier vind je ook een hint voor de vraag over verklaringenstelsel.
- De balans en resultatenrekening. vergeet de toelichting niet. (Belasting, kasstroom, voorzieningen of OHW posities).
Stap 4. Analyseer de casus
Nu je de casus gelezen hebt en je een goed beeld hebt kun je gaan analyseren.
Begin met de typologie. Wat is het voor typologie. Het bepalen van de typologie is een hulpmiddel dat kan helpen bij het vinden van de handvatten voor de beheersing van de risico's. (Als je de typologie niet kunt thuisbrengen dan sla de stap gewoon over).
Vervolgens breng je de risico's in kaart. Onderstreep ze en koppel ze eventueel in gedachten al aan de vragen die gaan komen.
Als je de risico's in beeld hebt heb je meteen een lijstje voor vraag 2.
Stap 5. Missie / Visie / Strategie
Dan bekijk je de missie/visie en strategie nog eens kritisch. Welke kritieke succesfactoren worden hier uitgelicht ?
Denk er aan dat je het over informatie hebt. Dus altijd gegevens ten opzichte van gegevens (prestatie indicator !)
Ben hier ook alert op de organisatie. Is er een Raad van Bestuur ? Hoe is die samen gesteld ? Kan handig zijn bij de COSO vraag.
Stap 6. Processen
De processen, zeker de voor de vragen relevante, worden doorgaans goed uitgewerkt in de casus. Gebruik dus de beschreven processtroom voor de uitwerking van je procesbeschrijving (wie/wat/hoe).
WERK GESTRUCTUREERD ! Gebruik koppen. Onderstreep ze desnoods. Zorg dat het leesbaar is !
Stap 7. Accountant
Hier vind je de dilemma's waar accountants mee geconfronteerd worden. Hoe ga je om met fraude ? Wat komt er in een managementletter ? Hoe verwerk je iets in de balans of resultatenrekening ? Hoe presenteer je het ? Heeft het gevolgen voor de verklaring ?
Stap 8. De vragen
Vooraf :
In de vergadertijd kun je de vragen die je verwacht doornemen. Doe dat samen met een groepje dat niet te groot maar ook niet te klein is. oefen eventueel het vergaderen (met een voorzitter, die structuur en spreektijd in de gaten houdt).
Veel vragen komen vaker voor dus als je de laatste 8 OAT's puur qua vragen naast elkaar zet kom je een heel eind.
Vraag 1 en 2 zijn sowieso altijd hetzelfde (25 punten !)
Nadat je de vragen hebt ontvangen :
Lees de vragen goed. Net als bij de casus moet de vraag eerst indalen. Daarna analyseer je de vraag. Wat vragen ze nu precies ?
Benoem de kern uit de vraag.
Gebruik DE STRUCTUUR uit de vraag ook in je antwoord. Maak koppen. Werk gestructureerd uit.
Niet vervelend bedoeld maar met "woordkots" kan een docent bij het nakijken ook niet meer zoveel.
Tenslotte
De OAT is een uitputtingsslag. Zorg dus, net als voor het lopen van een marathon, dat je goed uitgerust bent. Ga de avond van te voren iets ontspannends doen. Als je dan nog moet leren ben je te laat.
Eet goed van te voren. Drink voldoende. Neem iets te drinken en te eten (druivesuiker) mee. Zorg dat je in een goed geventileerde ruimte zit (zuurstofgebrek werkt redelijk verwoestend op je hersencapaciteit).
En vooral, Blijf kalm. Benut de "vergadertijd" goed. Gebruik je gezonde verstand. Niet alles staat in de theorie boeken !
Veel succes !